Oμήρου Οδύσσεια. Σχέδιο μαθήματος. Στίχοι ,-φ-303-473.

1.Σύνδεση με τα προηγούμενα:

Την επομένη ημέρα (40 ημέρα της Οδύσσειας) από τη βραδινή συνάντηση του Οδυσσέα ζητιάνου και της Πηνελόπης ,η βασίλισσα κρατώντας το τόξο του άνδρα της,παρουσιάζεται στους μνηστήρες και προκηρύσσει αγώνα με έπαθλο την ίδια.

2.Πώς προωθείται ο μύθος.

Είναι φανερό ότι ο Οδυσσέας σχεδιάζει να μετατρέψει τον αγώνα τόξου σε μνηστηροφονία.Έτσι ουσιαστικά όλος ο αγώνας καθίσταται η τελευταία φάση της προετοιμασίας και προοίμιο  της μνηστηροφονίας.

3.Κλιμάκωση του αγώνα του τόξου:

Α.Ο Τηλέμαχος αντιλαμβάνεται το  σχέδιο του πατέρα του ωστόσο σταματά με ένα νεύμα του Οδυσσέα.

Β.Ο Οδυσσέας μετά τις αποτυχημένες προσπάθειες των μνηστήρων ζητεί και αυτός να ρίξει με το τόξο.

Γ.Η Πηνελόπη επεμβαίνει υπέρ του Οδυσσέα διότι λέει στους μνηστήρες ότι ακόμα και αν κερδίσει ο ξένος δεν πρόκεται  να τον παντρευτεί.

Δ.Ο Εύμαιος παίρνει το τόξο για να το δώσει στους μνηστήρες.Οι απειλές όμως των μνηστήρων τον σταματούν.

Ε.Ο Εύμαιος δίνει διαταγή να κλείσουν τις πόρτες και να μην εμφανισθεί καμμία γυναίκα στο παλάτι.

Στ.Ο Οδυσσέας με ευκολία λυγίζει το τόξο και περνάει τη χορδή,στη συνέχεια περνάει τη σαίτα μέσα από τα  δώδεκα πελέκια.

Ζ.Ο Τηλέμαχος κατανοεί το συμβολικό νόημα των λόγων του πατέρα του ζώνεται τα όπλα του και στέκεται στο πλάι του έτοιμος για τη μεγάλη μάχη.

4.Ο χώρος του αγώνα τόξου και της μνηστηροφονίας.

Κανονικά το αγώνισμα της τοξοβολίας απαιτεί ανοιχτό χώρο.Εδώ όμως ο αγώνας τόξου συντελείται σε κλειστό χώρο ,στη μεγάλη αίθουσα του παλατιού,η οποία είναι μάλιστα ασφυκτικά γεμάτη,η δράση εκτυλίσσεται σε κλειστό χώρο διότι αλλοιώς δεν θα είναι δυνατή η παγίδευση των μνηστήρων.

5.Σε δύο περιπτώσεις εδώ  σχετίζεται ο Οδυσσέας έμμεσα με το θεό Απόλλωνα:

1.Όπως είναι γνωστό ο θεός Απόλλωνας είναι ο κατεξοχήν τοξότης θεός.Τη μέρα της γιορτής του ο Οδυσσέας επιδεικνύει την επιδεξιότητά του στο τόξο.

2.Ο Θεός Απόλλωνας όμως είναι και κιθαρωδός θεός.Και ο Οδυσσέας λοιπόν καθώς τεντώνει το τόξο παρομοιάζεται με κιθαρωδό  που ετοιμάζεται να εκτελέσει κάποιο άσμα με χορδές που τεντώνουν.

5.Ο Λειτουργικός ρόλος της ραψωδίας –φ-.

Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πώς η ραψωδία –φ- λειτουργεί ως η τελευταία φάση της προετοιμασίας της μνηστηροφονίας και συγχρόνως το προοίμιό της.

6.Στοιχεία τεχννικής:

Α.Έχουμε δύο λαϊκά θέματα: 1.το θέμα του ξενιτεμένου,2.το θέμα της κόρης που ορίζει αγώνα για να κριθεί ποιος θα την παντρευτεί.

Β.Ειρωνεία: Ειιδικά οι στίχοι 467-469 στους οποίους ο Οδυσσέας  καλεί στην προετοιμασία του τραπεζιού είναι καθαρός σαρκασμός διότι υπονοεί ότι σε αυτό το  τραπέζει πλέον δεν θα φάνει  οι μνηστήρες διότι αυτοί αμέσως τώρα θα εξαφανισθούν.

Γ.Η παρομοίωση των στίχων 444-448:

Αναφορικό μέρος:πώς ένας αοιδός……την αρνίσια κόρδα(444-446).

Δεικτικό μέρος: έτσι και ο Οδυσσέας εύκολα τάνυσε το μέγα τόξο…κελάηδησε καλά σαν χελιδόνι(στ.447-448).

Ασκήσεις.

1.Πώς εξελίχθηκε ο αγώνας ώσπου το τόξο να φθάσει στα χέρια του Οδυσσέα;

2.Να αναλύσετε την παρομοίωση των στίχων 444-448.

3.Να αναλύσετε το παράλληλο κείμενο του βιβλίου στη σελίδα 144.

Βασίλειος Μακρυπούλιας,φιλόλογος.